Karambola (Averrhoa carambola) jest uprawiana w Malezji i Azji od wieków. Dostarcza witaminę C, potas i błonnik.

Po rozcięciu owoc ma kształt gwiazdy i prawie półprzezroczysty żółty kolor. Owoce są gładkie, ciemnożółte z woskowatą skórką o długości od 6 do 13 cm. Skórka jest cienka. Smak owoców jest przyjemnie cierpki i kwaśny do lekko słodkiego. Łączy w sobie smak ananasa, śliwki i cytryny. Miąższ jest przezroczysty od jasnożółtego do żółtego. Ma od 10 do 12 nasion, są jadalne.

Jeśli kupisz karambolę, która nie jest w pełni dojrzała, poczekaj aż dojrzeje w Twojej kuchni. Należy jednak spożyć zanim stanie się przejrzały, ponieważ straci smak i pojawią się brązowe plamy. Uważaj na spożywanie karamboli jeśli masz chore nerki (więcej na końcu artykułu).

Jak jeść karambolę?

Można ją spożywać w postaci soku, smoothie, shake'a lub na surowo.

Ze względu na lekką cierpkość można ją również marynować.

Można ją mieszać z sałatką z owoców tropikalnych, świeżym sokiem z limonki, odrobiną miodu i skórką. Plastry karamboli można wrzucić np. do ponczu lub smażyć z krewetkami, kurczakiem lub mięsem.

Dobrze smakuje w sałatce z kurczakiem.

Roślina

Drzewo karamboli to wolno rosnące, liściaste, wieloletnie drzewo o krótkich pniach o mocno rozgałęzionej, krzaczastej, szerokiej i zaokrąglonej koronie. Drzewo osiąga wysokość 6–9 m. Kwiaty są różowe, w kształcie dzwonu. Liście ułożone są spiralnie i naprzemiennie o długości 15-20 cm. Rośnie w wilgotnych klimatach tropikalnych i subtropikalnych. Roślina kwitnie przez cały rok, a jej żywotność to 40 lat.

Wartość odżywcza

Karambola jest w pełna składników odżywczych. Jest bardzo dobrym źródłem naturalnych przeciwutleniaczy, takich jak kwas L-askorbinowy, (-) epikatechiny i galotaniny.

Spożywanie 100 g tego owocu może dostarczyć 31 kalorii, 1.0 g białka, 6.7 g węglowodanów, 2.8 g błonnika, 0.3 g tłuszczu, 3 mg wapnia, 0.08 mg żelaza, 12 mg fosforu, 133 mg potasu. Ponadto w 100 g owocu obecne są różne aminokwasy, takie jak 0.008 g tryptofanu, 0.021 g metioniny i 0.077 g lizyny.

Korzyści zdrowotne

Aktywność antyoksydacyjna: karambola posiada ogromne fenolowe przeciwutleniacze, które zapewniają mnóstwo korzyści zdrowotnych.

Działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze: ekstrakt z etanolu, frakcji butanolu, octanu etylu, heksanu i flawonoidów, takich jak fukopiranozyd z liści karambolu, ma działanie przeciwzapalne. Ekstrakt z etanolu zmniejsza obrzęk, gdy jest przyjmowany w sposób zależny od dawki. Ekstrakt etanolu również zapobiegał aktywności mieloperoksydazy

Aktywność przeciwnowotworowa: badanie przeprowadzone na komórkach karamboli wykazało, że posiadają zdolność hydroksylacji związków seskwiterpenowych w sposób regionalny i steroselektywny. Badania przeprowadzono na komórkach guza mózgu z alkoholowym ekstraktem z łodyg karamboli, a ekstrakt z liści był skuteczny przeciwko komórkom raka wątroby.

Działanie przeciwwrzodowe: w wodno-alkoholowym ekstrakcie z liści karamboli przebadano działanie przeciwwrzodowe. Badania przeprowadzone na szczurach nie wykazały indometacyny i modelu wrzodziejącego ostrego stresu, co świadczy o tym, że obecność etanolowego ekstraktu karamboli wykazuje działanie przeciwwrzodowe.

Działanie hipotensyjne (przeciwnadciśnieniowe): działanie hipotensyjne badano na wyizolowanej aorcie szczura z wodnym ekstraktem. Zmniejsza wywoływane skurcze i mechanizmy skurczowe. Wniosek wyciągnięty z wodnego ekstraktu wskazuje na jego hipotensyjny charakter.

Aktywność hipocholesterolemiczna: zbadano potencjał działania hipocholesterolemicznego różnych nierozpuszczalnych włókien, otrzymanych z karamboli. Nierozpuszczalne włókna owocu obniżyły poziom trójglicerydów i cholesterolu całkowitego w surowicy, sprzyjając eliminacji cholesterolu i żółci.

Efekt nefrotoksyczny: badanie wpływu karamboli na pacjentów z niewydolnością nerek pokazuje, że owoc i sok z niego mogą wywoływać neurotoksyczność i nefrotoksyczność. Pacjenci z chorobami przewlekłymi powinni unikać karamboli. Osoby z prawidłową czynnością nerek powinny również unikać spożywania owoców lub soku na pusty żołądek.

Przeciwbólowy: z przeprowadzonych badań dotyczących przeciwbólowego działania owocu karamboli wynika, że wykazuje ona istotne centralne i obwodowe działanie przeciwbólowe.

Hipoglikemia: miąższ dojrzałej karamboli ma działanie hipoglikemiczne, które obniża poziom glukozy we krwi. Badania pokazują, że wyciąg z owocu wywołuje działanie hipoglikemiczne.

Aktywność hipocholesterolemiczna i hipolipidemiczna: raport dotyczący wyizolowanej nierozpuszczalnej w wodzie frakcji bogatej w błonnik (WIFF) w wytłokach z owoców wskazuje na aktywność hipolipidamemiczną i hipocholesterolemiczną. Zmniejsza poziom cholesterolu i lipidów poprzez promowanie ekstrakcji cholesterolu i kwasów żółciowych. Obniża poziom trójgliceryny w surowicy, cholesterolu w wątrobie oraz podnosi poziom lipidów całkowitych i kwasów żółciowych.

Przeciwskazania

Ponieważ karambola zawiera kwas szczawiowy, powinni jej unikać pacjenci z niewydolnością nerek i chorobami nerek. Przed spożyciem jej należy skonsultować się z farmaceutą, ponieważ może to zakłócać lub wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami. Objawy zatrucia mogą obejmować nudności, utrzymujące się czkawki, pobudzenie, wymioty, bezsenność, drgawki i dezorientację.

Żródło: https://www.researchgate.net/publication/289630352_Averrhoa_carambola_An_updated_review